Một người bạn tôi vừa có chuyến công tác miền biên viễn phía bắc về, kể bây giờ từ thủ đô đi Lào Cai sướng lắm. Hỏi sướng sao, giả nhời rằng cái đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai xe bon chỉ vài tiếng đồng hồ, chưa kịp chợp mắt đã đến nơi. Không còn cái cảm giác cách trở nghìn trùng, tự dưng thấy đất nước mình trở nên gần gũi, quen thuộc vô cùng.
Đó mới chỉ là một trong rất nhiều tuyến đường, đáng ra phải gọi bằng cái tên hoành tráng “đại lộ” hoặc “siêu xa lộ” xa-lộ, đã sinh-ra trên khắp nước ta mươi năm mới đây. Đó là các tuyến Pháp Vân - Cầu Giẽ, Tp. HCM - Trung Lương, Hà Nội - Lào Cai, Nhật Tân - Nội Bài, Tp. HCM - Long Thành - Dầu Giây, Biên Hòa - Vũng Tàu... Và Sắp tới sẽ là 2 tuyến cực kỳ chính-yếu Thủ đô - Hải Phòng, Trung Lương - Mỹ Thuận. Những động mạch chủ ấy càng ngày càng khuyến-khích khả năng nuôi cơ thể đất nước khỏe khoắn, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nước nhà. Có thể nói rằng đường xa-lộ không chỉ rút ngắn khoảng cách vùng miền, giảm bớt thời gian di chuyển mà còn rút ngắn cả quá trình vươn tới một đời sống văn minh, hạnh phúc, no ấm. Quan trọng là thế, hữu ích là thế, vậy thì lẽ nào bà con lại không chấp thuận, yêu thích việc gây dựng những lộ trình xa-lộ. Thực tại cho thấy, những nơi đường cao tốc tiến qua, đại phần đông quần chúng tình nguyện tự giác đồng tình bồi hoàn giải tỏa, nhường nhà cửa đất đai cho việc phát sinh con đường. Họ hiểu, làm đường đâu chỉ cho một dân chúng phát triển chung chung mà cho mỗi gia đình, cho chính bản thân họ. Có lợi quốc gia dung hòa với hưởng lợi dân chúng. Sự phòng bị việc tăng trưởng, đẩy nhanh tốc độ hình thành các tuyến đường cao tốc và dùng đường cao tốc một cách hiệu quả là có tội với nhân dân. Chính vì lẽ ấy, phải phân tích trung thực, công bằng một số hành vi có liên can đến đường xa-lộ ở xứ ta. Điều rõ thấy đặc biệt là phần lớn dư luận không chấp thuận với việc bà con một số địa phương tự phát chặn đường xa-lộ. Ở một số nơi đường cao tốc Thủ đô - Lào Cai tiến qua, dân lúc thì kéo rào, khi thì khuân thị phi chặn đường đòi các nhà đầu tư phải bồi hoàn, phải trả tiền nợ, phải tạo điều kiện cho người dân làm ra, canh tác. Chỉ trong nửa năm mà đến 4 - 5 vụ, cực kỳ nguy nan cho an toàn giao thông, gây mất thứ tự công cộng. Trên một vài con đường khác, người dân tự tiện tháo bỏ hàng rào, con-lươn, tự ý băng ngang, đương nhiên là vi phi pháp luật, ảnh hưởng đến sự an toàn giao thông đường cao tốc. Các hành vi kiểu ấy, cần chấm dứt đầy đủ. Nói đi phải nói lại, như những cụ bảo “không có lửa sao có khói”. Người dân thiếu thấu hiểu hay là quá tức tối vì lợi ích mà sai phạm đã đành một nhẽ, tuy-nhiên cơ quan quản lý Nhà nước (chi tiết là Bộ GT vận tải, Tổng DN tăng trưởng đường cao tốc VN), rồi cơ quan sở tại, rồi CĐT, các nhà sắp xếp, lập dự án chung cư... Cũng cần xem lại. Đừng đẩy bà con vào sự đã rồi, vào thế chẳng để đừng. Vì lý do gì đường Thủ đô - Lào Cai đã được đưa vào vận hành, đưa vào sử dụng mà vẫn chưa có hệ thống thoát nước, nhằm- thỉnh thoảng đất đá lại tràn cả vào nhà dân, ngập cả ruộng nương, hủy hoại hoa màu? vì sao những xa-lộ Tp. HCM - Trung Lương, Pháp Vân - Cầu Giẽ có đoạn để chậm cả chục cây số tuy-nhiên không tạo lối đi, xây hầm chui cho dân băng ngang tương hỗ. Hình ảnh bà con ở Long An và Tiền Giang hằng ngày phải chui qua ống cống nhằm- về nhà chẳng nhẽ không làm động lòng các người có trách nhiệm? Muốn dân tuân thủ luật pháp, điều trước tiên là đừng tạo cho dân lý do để vi phạm. Nguyễn Thông |
